HỌ CỦA NGƯỜI TRUNG QUỐC

Ở Trung Quốc, mọi người gặp nhau lần đầu tiên thường hỏi nhau: “Anh họ gì?”, “Tên anh là gì?”… Tìm người, gọi điện thoại, gửi thư, thi cử… càng không thể thiếu họ và tên. Họ và tên là tiêu chí quan trọng để phân biệt người này với người khác, là công cụ cần thiết để mọi người giao thiệp với nhau.

Nguồn gốc họ của người Trung Quốc

Họ là tên gọi của những gia đình có cùng quan hệ huyết thống. Họ bắt nguồn từ xã hội thị tộc mẫu hệ của xã hội nguyên thủy, lúc đó, mọi người đều lấy người mẹ làm trung tâm, đời sau của cùng một người mẹ hình thành một tập đoàn gọi là thị tộc mẫu hệ. Hôn nhân chỉ được tiến hành giữa những thị tộc mẫu hệ khác nhau. Để phân biệt hôn nhân và gia tộc, họ dần dần đã trở thành tên gọi của một gia tộc. Trong thị tộc mẫu hệ, dù là con trai hay con gái đều lấy theo họ mẹ, đồng thời cùng họ thì không được kết hôn. Những điều này chứng minh họ được bắt nguồn từ xã hội thị tộc mẫu hệ.

Trung Quốc có bao nhiêu họ?

Khi nói đến họ, người Trung Quốc sẽ nghĩ ngay đến “Bách gia tính”. “Bách gia tính” là quyển sách do người đời Tống viết về họ, trong đó có tổng cộng 494 họ. Gần đây, có người đã thu thập tất cả họ của người Trung Quốc từ cổ chí kim, có hơn 8000 họ. Hiện nay, họ mà người Hán sử dụng có khoảng 3000.

Họ của người Trung Quốc được chia thành hai loại: họ đơn và họ kép, trong đó họ đơn nhiều, họ kép ít, như trong “Bách gia tính”, họ đơn có 434 họ, còn họ kép chỉ có 60. Tục ngữ nói “Trương – Vương – Lý – Triệu biến địa Lưu” có nghĩa là Trương, Vương, Lý, Triệu, Lưu – năm họ đơn này nhiều nhất ở Trung Quốc, trong đó họ Trương là nhiều nhất. Nhưng theo kết quả thống kê mới nhất cho thấy hiện nay ở Trung Quốc nhiều nhất là họ Lý, xếp theo thứ tự mới là: Lý, Vương, Trương, Lưu, Trần. Họ kép do hai chữ hoặc hai chữ trở lên tạo thành rất ít, những họ kép thường thấy là: Gia Cát, Âu Dương, Tư Mã, Đoan Mộc, Công Tôn…

Theo tập quán truyền thống, người Trung Quốc đa số lấy theo họ cha, chỉ có một số ít lấy theo họ mẹ. Con gái sau khi kết hôn vẫn giữ nguyên họ của mình chứ không cần đổi họ.