孔融是东汉末年的文学家，字文举，鲁国鲁县(今山东曲阜)人。是孔子的二十代嗣孙。曾任北海相，所以世称孔北海。又任少府、大中大夫等职。他所作的散文，犀利简洁，有较多的讥讽言辞。又能写诗，也颇有名气，列为“建安七子”之一。后因触怒曹操，被曹操所杀。
Khổng Dung là nhà văn học những năm cuối thời Đông Hán, tự Văn Cử, người huyện Lỗ nước Lỗ (nay thuộc huyện Khúc Phụ tỉnh Sơn Đông). Là cháu đời thứ 20 của Khổng Tử. Từng nhậm chức tể tướng ở Bắc Hải, nên người đời gọi là Khổng Bắc Hải. Ngoài ra, ông còn giữ các chức như Thiếu Phủ, Đại Trung Đại Phu. Những bài tản văn do ông sáng tác, lời lẽ vừa ngắn gọn trong sáng, vừa hàm súc, có ý châm biếm. Ông cũng có thể làm thơ, cũng có chút danh tiếng, được xếp vào một trong “Kiến An Thất Tử” (Bảy người nổi tiếng trên lĩnh vực thi ca thời Kiến An). Về sau do Khổng Dung chọc giận Tào Tháo, bị Tào Tháo giết.
据《后汉书·孔融传》记载，孔融幼有异才。十三岁那年，他跟随任泰山都尉的父亲到京城访友，当时河南尹李膺架子很大除非是当世名人，一般宾客和读书人一概都不接待。孔融出于好奇，一心想看看这个李膺是个什么模样，就到了李府门前，对看门人说：“请报告李大人，我是李大人的通家子弟，有要事求见！”看门人禀报李膺，李膺请孔融进去了，问道：“您的祖父与我有旧交情谊吗？”孔融从容地回答说：“是的。我的先祖孔子与您的先祖老子(姓李名聃)同德比义，互为师友，那么我孔融和您李老先生也算是世交了！”闻听此言，在座的宾客都深表叹服。这时，太中大夫陈炜来了，他听说孔融有这番言辞，很不以为然，冷冷地说：“小时了了(聪明的意思)，大未必佳！”孔融当即反唇相讥道：“这么说来，您老先生小时一定是很‘了了’的！”言下之意是陈炜现在是“大未必佳”。李膺听后哈哈大笑，说：“高明如此，将来必成伟器！”
Dựa vào ghi chép trong “Khổng Dung Truyện – Hậu Hán Thư”, Khổng Dung lúc nhỏ đã có biệt tài. Năm 13 tuổi, ông đi cùng với cha là đô úy (của) Thái Sơn đến kinh thành thăm người bạn, lúc bấy giờ lệnh doãn Lý Ưng ở Hà Nam tự cao tự đại, trừ những người nổi tiếng lúc bấy giờ, còn những khách khứa và học trò bình thường đều không tiếp. Do Khổng Dung hiếu kì, một mực muốn xem thử dáng vẻ của Lý Ưng như thế nào, bèn đến cửa của Lý Phủ, nói với người gác cửa rằng: “Xin báo với Lý đại nhân, ta là con em của gia đình nhiều đời giao hảo với Lý đại nhân, có chuyện muốn cầu kiến!” Người gác cửa bẩm báo với Lý Ưng, Lý Ưng mời Khổng Dung vào, hỏi: “Tổ phụ của ngươi và ta xưa có quen biết nhau sao?” Khổng Dung thong thả đáp: “Vâng, tổ phụ Khổng Tử của tôi và tổ phụ Lão Tử (họ Lý, tên Đam) của ngài tài đức ngang nhau, họ là sư hữu của nhau, vậy Khổng Dung tôi và Lý lão tiên sinh ngài cũng xem như là có quan hệ với nhau rồi.” Nghe thấy những lời này, khách có mặt ở đó đều hết sức thán phục. Lúc này, Thái Trung Đại Phu Trần Vỹ đến, ông ta nghe nói Khổng Dung có những lời lẽ như vậy, không coi ra gì, lạnh lùng nói: “Tuổi nhỏ thông minh, lớn chưa hẳn tài giỏi”. Khổng Dung lập tức ăn miếng trả miếng mỉa mai lại: “Nói như thế, lão tiên sinh ngài lúc nhỏ nhất định rất thông minh”. Ý của vế sau là Trần Vỹ hiện giờ “lớn chưa hẳn tài giỏi”. Lý Ưng nghe xong cười lớn nói: “Tài trí như thế, tương lai sẽ trở thành nhân tài!”
孔融有兄弟七人，他排行第六。他四岁时，就懂得谦让之礼。一天，邻居给他家送来一筐梨，孔融从容地选取一个小梨，把大梨让给哥。大人问他为什么挑小的吃，他回答说：“诸兄年长，正宜大的。我乃小弟之辈，年纪尚且幼小，自应取小。‘犯上’不妥。”
Khổng Dung có tất cả bảy anh em, ông thứ sáu. Lúc ông bốn tuổi, đã biết lễ khiêm nhượng. Một hôm, hàng xóm biếu nhà ông một giỏ lê, Khổng Dung từ tốn chọn một trái nhỏ, nhường trái lớn cho các anh. Người lớn hỏi tại sao ông chọn ăn trái nhỏ, ông trả lời: “Các anh lớn tuổi, phải ăn trái lớn. Tôi là đứa em nhỏ, tuổi cũng nhỏ, tự mình phải biết chọn quả nhỏ. ‘Phạm thượng’ là không được.”
“孔融让梨”的故事至今传为美谈。
Chuyện “Khổng Dung Nhường Lê” đến nay vẫn được lưu truyền như một giai thoại.