财神 — THẦN TÀI

中国人对财神有普遍的信仰,谁不想要钱呢?现在我们经常可以看到商店里供奉着财神,贴着这样的对联:生意兴隆通四海,财源茂盛达三江。

Người Trung Quốc có tín ngưỡng rộng rãi đối với Thần Tài, ai mà không cần tiền chứ? Ngày nay, chúng ta thường có thể thấy trong các cửa hàng thờ cúng thần tài, dán câu đối như thế này: Làm ăn hưng thịnh thông bốn biển, Tài của dồi dào đến ba sông.

财神有文武之分。赵公明,关帝被看作武财神,文昌帝君是文财神。他们的生日却是在同天。民间传说明历正月初五是财神爷的生日,为了迎接财神,正月初四半夜里开始,爆竹已经放得震天响。这个习俗始于宋朝。据说宋朝奸相蔡京倡导穷奢极欲的生话方式,取悦最高统治阶级宋徽宗。他大兴土木,扩建楼堂观所,深得徽宗赏识。时人羡慕他的富有,便把这个风云人物当作富裕之神,将蔡京的正月初五生日当作祭祀财神的日子,大家惟恐发财落后,于是纷纷祭财神。后来蔡京被贬到广东海南的儋县,还没有到达便死在道上,导致家败人散。世人觉得再将蔡京奉为财神已经没有必要,于是依当时的大姓赵氏为姓,希望有一位公平、明察的财神,于是赵公明的名讳普传天下,并敷陈出许多故事,一代一代的流传下来。

Thần tài văn võ song toàn. Triệu Công Minh, Quan Đế được xem là thần tài võ, văn mạo đế quân là thần tài văn. Ngày sinh của họ lại giống nhau. Theo truyền thuyết dân gian, ngày mùng 5 tháng 1 âm lịch là sinh nhật của ông nội Thần Tài, để nghênh đón thần tài, bắt đầu vào nửa đêm ngày mùng 4 tháng 1 thì pháo đã nổ vang trời. Tập tục này bắt đầu vào thời triều nhà Tống. Nghe nói Triều Tống thông gian với Thái Kinh khởi xướng lối sống xa xỉ, ham muốn, xua nịnh giai cấp thống trị cao nhất Tống Huy Tông. Ông ta rầm rộ mở rộng dựng xây các tòa lầu thưởng ngoạn cao to để Huy Tông thưởng thức. Người thời xưa ngưỡng mộ sự giàu có của ông ấy, bèn xem nhân vật gió mây này là thần tài phú, lấy ngày sinh nhật mùng 5 tháng 1 âm lịch của Thái Kinh làm ngày cúng tế thần tài, mọi người đều sợ phát tài tụt lại phía sau nên ùn ùn tế tự thần tài. Về sau Thái Kinh bị đày đến huyện Đam ở Quảng Đông Hải Nam, còn chưa đến nơi thì đã chết trên đường, dẫn đến nhà tan cửa nát. Người đời cảm thấy thờ Thái Kinh làm thần tài đã không còn cần thiết, thế là lấy dòng họ Triệu thế gia làm họ, hi vọng có một vị thần tài công bình, quang minh, cho nên tên Triệu Công Minh được truyền tụng rộng rãi trong thiên hạ, đồng thời còn đặt ra rất nhiều câu chuyện, lưu truyền từ đời này sang đời khác.

赵公明即赵玄坛,他不是平白无故地冒出来的。相传他是被上帝派下来监督小鬼钩人灵魂的将军之一,南朝梁陶宏景早在他的《真诰》里说赵公明是“土下冢中直气五方神”。可见,在魏晋南北朝的时候赵公明已经存在,不过当时还只是一个冥府之神。

Triệu Công Minh tức Triệu Huyền Đàn, ông không phải tự nhiên vô cớ xuất hiện. Tương truyền rằng, ông là một trong những tướng quân được Thượng Đế phái xuống giám sát và đôn đốc các tiểu quỷ câu linh hồn con người, Lương Đào Hoằng Cảnh thời Nam Triều đã sớm nói trong “Chân cáo” của ông Triệu Công Minh là “Trong hầm mộ dưới đất có chân khí Ngũ Phương Thần”. Có thể thấy, Triệu Công Minh đã tồn tại vào thời Ngụy Tấn Nam Bắc Triều, chẳng qua thời đó chỉ là một vị thần âm phủ.

《三教源流搜神大全》上记录了赵公明的身世。说他是秦时人,因避秦乱而到终南山精修方术。功成而奉玉帝旨诏,任神霄副帅。他面黑色,头戴铁冠、手持钢鞭,骑黑虎、飘长须,威风凛凛。因神通广大而被擢升为上演正一玄坛飞虎金轮执法赵元帅。

Trong “Tam giáo Nguyên lưu sưu thần đại toàn” đã có ghi thân thế của Triệu Công Minh. Nói ông là người thời Tần, vì tránh loạn nhà Tần mà đến Chung Nam Sơn tu luyện phương thuật. Lập công và được Tần Ngọc Đế phong làm Tiêu Phó Sư. Ông mặt đen, đầu đội mũ sắt, tay cầm roi thép, cưỡi hổ đen, râu dài, uy phong lẫm liệt. Vì thần thông quảng đại mà được thăng chức làm Triệu Nguyên Sư Thượng Diễn Chính Nhất Huyền Đàn Phi Hổ Toàn Luân Chấp Pháp.

在民间,赵公明的形象很多,如神霄玉府大都督,五万巡察使,九州社令大提点,三界大都督,应元昭烈侯等。

Trong dân gian, hình tượng Triệu Công Minh rất nhiều, như Thần Tiêu Ngọc Phủ Đại Đô Đốc, Ngũ Vạn Tuần Thái Sứ, Cửu Châu Xã Lệnh Đại Đề Điểm, Tam Giới Đại Đô Đốc, Ứng Nguyên Chiêu Liệt Hầu…

现在城市道观里供奉的赵公明,他右手举钢鞭,左手托金元宝,周围还有奇珍异宝装饰。

Ngày nay, Triệu Công Minh được thờ cúng trong các đạo quan thành thị, tay phải của ông cầm roi thép, tay trái nâng ngọc Kim Nguyên, xung quanh còn có các trang sức kì lạ, cao quý.

关帝,又称关圣帝君。在广大信众的心目中,关圣帝君也是一位武财神。

Quan Đế, còn gọi là Quan Thánh Đế Quân. Trong lòng của quảng đại quần chúng, quan Thánh Đế Quân cũng là một vị thần tài võ.

文武财神的出现是人们心理发展的必然产物,也是社会发展的必然产物。官场竞争要有文财神做后盾,商场竞争要以武财神作靠山。谁的诚意再三虔诚,谁就能得到财神的福佑。这就是近二千年来财神信仰久经不衰的真谛。

Sự xuất hiện của thần tài văn võ là sản phẩm tất nhiên do tâm lý con người phát triển, cũng là sản phẩm tất yếu trong xã hội phát triển. Cạnh tranh chốn quan trường cần có thần tài văn làm hậu thuẫn, cạnh tranh thương trường phải lấy thần tài võ làm chỗ dựa. Thành ý của ai chân thành thì người ấy có thể được thần tài phù hộ, ban phúc. Đây chính là chân lý bất suy của việc tín ngưỡng thần tài gần hai ngàn năm nay.

Lên đầu trang