大木被抓起来的时候他哭了。
大木不是为自己哭，大木为他的母亲哭。大木说，自己守寡的母亲就自己这么一个儿子，自己坐了牢，母亲谁来照料呀？大木说到这儿，就捶胸顿足，悔不当初，一张脸像泛滥的河。
大木被抓那天，母亲没有哭，只是在大木真的要被带走的时候，母亲突然扑通一下给警察们跪着，堵在了门口。但大木还是被带走了。大木被塞进警车的一刹那，还回头哭嚷着：妈——你没儿子了！这喊声像鞭子一样抽着母亲的心。
大木被带走后，母亲就去看守所看大木。母亲对看守所的警察说，我想看看我的儿子大木。警察说现在还不能看。母亲说，那啥时候能看昵？警察说再等些时候。母亲就在看守所的高墙外绕啊绕，绕啊绕，泪在看守所的高墙外湿了一地。
结果不到三天，母亲的眼就瞎了。大木不知道。瞎了的母亲每天在看守所的高墙外摸索着绕啊绕，天黑了都不晓得。
后来，有人对母亲说，在看守所放风的时候，爬上看守所旁边的小山坡，就可以看见大木了。母亲信以为真。
母亲终于找到了那个小山坡。母亲刚爬上山坡，她就感觉到山坡下有很多人，她坚信儿子大木就在里面。母亲在山坡上摸索了一块平整的地方坐好，就激动地开始一边哭一边喊道：大木——大木——你在哪儿，妈来看你了！大木——大木——你在哪儿，妈来看你了！……也不知母亲喊了多少遍。就在母亲流不出泪喊不出声的时候，突然——从山坡下传来一阵喊声——大木跪在人群中，拼命地磕着头，并撕心裂肺地喊着，不停地喊着。
原来，在山坡下放风的大木真的发现了母亲。母亲一听到大木的声音，就颤抖着站了起来，唤得更勤，一双手摸向远方，平举得像一把飞翔的鸟。
母子呼应的场面，让所有在场的人都历历在目，也让所有人的那面心灵之旗，在泫然中裸露悔恨。
就这样，一天一天，一月一月，母亲都准时地在大木放风的时候坐在山坡上，大木也都在山坡下举着手臂对着山坡不停地挥着喊着。大木不知道母亲根本看不见他的挥手，母亲也不知道山坡下的人，哪一个会是她的儿子大木。
大木在看守所被看押一年后，就要被执行枪决了。大木即将在一声枪响之后，结束他那因罪恶而不能延续的生命。临赴刑场那天，大木哭着对同监舍的人说：你们知道——我妈妈每天都要到对面的小山坡上——呼唤我的名字，风雨无阻，听不到我的声音她会哭的，所以我走后，你们谁听到——都要替我叫一声——妈妈！大木说完后就泪流如注了。
监友们听后，都点着头哭了。
那是一个风雨交加的晚上，母亲又要到山坡上看大木。所有的人都劝母亲不要去了，可母亲坚持要去，说大木还等着她呢，说见不到她大木会难过的，说见不到她大木会难熬的。于是，母亲就蹒跚着走进雨中。
路上，雨越下越大。等母亲艰难地爬上山坡的时候，她的衣服鞋子全理湿透了，浑身都水淋淋的。可母亲却无比高兴。母亲整理好雨披，就坐在山坡上开始无限怜爱地喊着：大木——大木——妈又来看你了……大木——大木——妈又来看你了!
母性的喊声在空旷的山坡上无限地回旋着，荡漾着，像一片无际的森林，在肆意吞吐着表情深处泣血的呼吸。风一直刮，雨一直下。
其实，母亲看不到，山坡下已经没有了她的儿子大木。其实，母亲看不到，就在此刻，山坡下有274名犯人正在雨中，朝她深深鞠着90度的躬。
Lúc Đại Mộc bị bắt, anh ta đã khóc.
Đại Mộc không phải khóc vì mình mà khóc vì mẹ. Đại Mộc nói, mẹ ở góa chỉ có một đứa con trai này, mình ngồi tù thì ai sẽ chăm sóc mẹ? Đại Mộc nói tới đây thì tự đấm vào ngực mình, hối hận không nguôi, trên gương mặt nước mắt chảy tràn như sông.
Ngày Đại Mộc bị bắt, mẹ không khóc, chỉ lúc Đại Mộc thật sự sắp bị giải đi, mẹ bỗng nhiên phục nhào quỳ xuống chỗ cảnh sát, chắn ngay ở cửa. Nhưng Đại Mộc vẫn bị đưa đi. Trong thoáng chốc Đại Mộc bị đẩy vào trong xe cảnh sát, anh ta quay đầu lại vừa khóc vừa la: Mẹ, mẹ mất con rồi! Tiếng kêu ấy như nhát roi quất thẳng vào trái tim người mẹ.
Sau khi Đại Mộc bị giải đi, mẹ liền đến nhà giam thăm Đại Mộc. Mẹ nói với cảnh sát trại giam là mình muốn thăm thằng con trai Đại Mộc. Cảnh sát bảo bây giờ chưa thể thăm được. Mẹ hỏi thế lúc nào mới có thể thăm được? Chú cảnh sát nói phải đợi thêm ít lâu. Mẹ đứng bên ngoài bức tường cao chỗ giam giữ con vòng qua vòng lại hoài, nước mắt chảy thấm cả đất.
Hậu quả không đến ba ngày, mắt mẹ đã bị mù. Đại Mộc không biết. Người mẹ mù ngày ngày ở bên ngoài bức tường nơi giam giữ con mình mò mẫm đi qua đi lại, đến trời tối cũng không hay.
Sau đó, có người nói cho mẹ Đại Mộc biết khi nào nhà giam cho xả hơi (cho tù nhân ra sân đi dạo hoặc đại tiểu tiện), hãy leo lên sườn núi nhỏ ở bên cạnh trại giam sẽ có thể thấy được Đại Mộc. Mẹ tin là thật.
Người mẹ cuối cùng cũng tìm được dốc núi nhỏ kia. Mẹ leo lên trên núi, cảm giác được ở dưới núi có rất nhiều người, bà vững tin trong số đó có con trai mình. Bà dò dẫm lần tìm chỗ bằng phẳng ngồi xuống rồi bắt đầu vừa khóc vừa gọi rất xúc động: Đại Mộc, Đại Mộc, con ở đâu? Mẹ đến thăm con đây! Đại Mộc, Đại Mộc, con ở đâu? Mẹ đến thăm con đây!…… Cũng không biết mẹ đã gọi bao nhiêu lần như thế. Mãi đến khi khóc hết nước mắt, kêu không ra tiếng nữa, thì đột nhiên dưới núi vẳng lên một loạt những tiếng la, Đại Mộc quỳ ở giữa đám người, ráng sức dập đầu xuống đất, không ngừng kêu lên những tiếng xé lòng.
Thì ra, Đại Mộc được xả hơi ở dưới núi quả thật phát hiện ra mẹ. Mẹ vừa nghe thấy tiếng Đại Mộc liền run rẩy đứng lên, càng ra sức gọi, hai tay quờ quạng ra xa, giữ thăng bằng giống như đôi cánh chim bay.
Cảnh tượng mẹ con gọi nhau, rành rành diễn ra trước mắt làm lay động tâm hồn tất cả mọi người, bên trong những giọt nước mắt lã chã còn bộc lộ niềm hối hận.
Cứ như thế, ngày qua ngày, tháng qua tháng, mẹ hễ đến giờ là ngồi ở sườn núi chỗ Đại Mộc xả hơi, Đại Mộc ở dưới núi cũng không ngừng đưa cánh tay hướng lên sườn núi vừa vẫy vừa gọi to. Đại Mộc nào biết mẹ vốn không thấy được cánh tay của mình, mẹ cũng không hề biết, ở dưới núi kia người nào là con trai mẹ.
Sau một năm bị giam giữ trong ngục, Đại Mộc sắp bị xử bắn, sau một tiếng súng vang lên, cuộc sống không thể kéo dài vì đã gây tội ác của Đại Mộc sẽ kết thúc. Sắp đến ngày hành hình, Đại Mộc khóc nói với những người cùng bị giam: Các anh biết đấy, mẹ tôi mỗi ngày đều đến sườn núi đối diện kêu to tên tôi, bất kể mưa nắng, không nghe thấy tiếng của tôi mẹ sẽ khóc, cho nên sau khi tôi đi rồi, các anh ai nghe thấy tiếng gọi ấy, hãy thay tôi kêu một tiếng “mẹ!” Đại Mộc nói xong, nước mắt rơi lã chã.
Những người bạn tù nghe xong thì đều vừa gật đầu vừa khóc.
Đó là một buổi tối gió táp mưa sa, mẹ lại sắp đến sườn núi thăm Đại Mộc. Tất cả mọi người đều khuyên mẹ đừng đi, nhưng mẹ kiên quyết muốn đi, nói Đại Mộc vẫn đang đợi mẹ, Đại Mộc mà không gặp được mẹ thì sẽ rất buồn, sẽ khó mà chịu đựng. Thế là, mẹ loạng choạng bước đi trong mưa.
Trên đường đi, mưa càng lúc càng lớn.
Lúc mẹ vất vả leo lên được dốc núi thì quần áo và giày đều đã ướt sũng, toàn thân sũng nước. Nhưng mẹ lại vô cùng vui sướng. Chỉnh lại áo mưa xong, mẹ liền ngồi trên sườn núi bắt đầu cất lên tiếng gọi yêu thương vô hạn: Đại Mộc, Đại Mộc, mẹ lại đến thăm con đây… Đại Mộc …Đại Mộc…. Mẹ lại đến thăm con đây!
Tiếng gọi của mẹ vang vọng bồng bềnh không ngừng trên sườn núi trống trải bao la như một rừng cây mênh mông cứ mặc tình thở ra hít vào những hơi thở biểu lộ máu lệ ở nơi sâu kín nhất. Gió không ngừng thổi, mưa vẫn cứ rơi.
Thật ra mẹ không nhận ra con trai Đại Mộc của mẹ đã không còn ở dưới núi. Thật ra mẹ không nhìn thấy được chính trong giờ phút này, dưới chân núi có 274 phạm nhân đang đứng trong mưa, lặng lẽ khom lưng 90 độ để chào mẹ.
CHỨC PHƯỢNG