今年春天，孩子们在房前空地上开辟出来了一个一丈见方的小花园。周围用竹竿扎了一个篱笆，移来了一棵玉兰花树，栽上了几株月季花，又在竹篱下面随意种上了几棵扁豆和两棵丝瓜。土嚷并不肥沃，虽然也铺上了一层河泥，但估计不会起很大的作用，大家不过是玩玩而已。
Mùa xuân năm nay, bọn trẻ tạo một vườn hoa nhỏ vuông vắn mười thước ở khoảng đất trống trước nhà. Bao quanh vườn là dãy hàng rào bằng tre, một cây hoa ngọc lan được dời đến, mấy cây hoa hồng được trồng vào, còn phía dưới hàng rào tre thì tùy thích gieo mấy cây đậu cô-ve và hai cây mướp. Đất trồng chẳng mấy màu mỡ tuy cũng được phủ lên một lớp phù sa, song theo dự đoán cũng không có tác dụng gì nhiều, mọi người chẳng qua là để ngắm chơi mà thôi.
过了不久，丝瓜竟然长了出来，而且日益茁壮。丝瓜秧甚至爬出了篱笆，爬上了楼墙。以后，每天看丝瓜，总比前一天向楼上爬了一大段，最后竟从一楼爬上了二楼，又从二楼爬上了三楼。说它每天长出半尺，决非夸大之词。丝瓜的秧不过像细绳一般粗，如不注意，连它的根在什么地方都找不到。这样细的一根秧竟能在一夜之间输送这样多的水分和养料，供应前方，使得上面的叶子长得又肥又绿，爬在灰白色的墙上，一片浓绿，给土墙增添了无限活力与生机。
Không lâu sau, dây mướp đã lớn và còn ngày càng tốt tươi, thậm chí dây mướp non còn leo lên hàng rào, leo lên tường lầu. Về sau, mỗi ngày thấy dây mướp luôn leo lên thêm một đoạn so với ngày hôm trước, cuối cùng từ lầu một leo lên đến lầu hai, lại từ lầu hai leo lên lầu 3. Nói nó mỗi ngày dài thêm nửa tấc thật chẳng phải phóng đại. Dây mướp chẳng qua to bằng một sợi dây thừng nhỏ, nếu không chú ý, thì ngay cả rễ nó ở chỗ nào cũng không thể tìm thấy. Một dây nhỏ như thế nhưng lại có thể chuyển vận nước và chất dinh dưỡng vào giữa đêm, cung cấp cho phía trên, khiến cho lá ở đó vừa nõn nà vừa xanh mướt, một mảng xanh đậm leo lên bức tường màu trắng xám càng tăng thêm sức sống và sinh khí cho bức tường.
这让我感到很惊奇，我的兴趣随之大大地提高。每天早晨看丝瓜成了我的主要任务，我往往注视着细细的瓜秧和浓绿的瓜叶，陷入沉思，想得很远、很远……
Điều này khiến tôi cảm thấy rất lạ, hứng thú của tôi cũng theo đó mà càng tăng lên. Sáng sớm mỗi ngày phải nhìn dây mướp lớn lên đã trở thành nhiệm vụ chủ yếu của tôi, tôi thường chú ý nhìn dây mướp và lá mướp thật kỹ, rồi trầm tư, nghĩ ngợi xa xôi……
又过了几天，丝瓜开出了黄花。再过几天，有的黄花就变成了小小的绿色的瓜。瓜越长越长，越长越大，重量当然也越来越增加，最初长出的那一个小瓜竟把瓜秧坠下来了一点，直挺挺地悬垂在空中，随风摇摆。我真是替它担心，生怕瓜秧经不住这一份重量，瓜会整个地从楼上坠了下来落到地上。
Lại qua mấy hôm, dây mướp bắt đầu nở hoa vàng. Thêm mấy ngày nữa, có những hoa vàng đã biến thành quả mướp xanh nho nhỏ. Quả ngày càng dài ra, càng dài càng to, trọng lượng dĩ nhiên cũng ngày càng tăng, quả mướp nhỏ ban đầu dài ra kéo dây mướp trĩu xuống một chút, rồi dần ưỡn thẳng treo trên không, đung đưa theo gió. Tôi thật tình lo lắng thay cho nó, sợ dây mướp mỏng manh không chịu nổi sức nặng này, rồi quả sẽ kéo cả dây từ trên lầu rơi tụt xuống mặt đất.
然而不久就证明了，我这种担心是多余的。最初长出来的瓜不再长大，仿佛得到命令停止了生长。在上面，在三楼的窗台上，却长出来了两个瓜，这两个瓜后来居上，发疯似地猛长，不久就长成了小孩胳膊一般粗了。这两个瓜加起来恐怕有五六斤重，那一根细秧怎么能承担得住呢？我又担心起来。没过几天，事实又证明了我是杞人忧天。两个瓜不知从什么时候忽然弯了起来，把躯体放在那窗台上，从下面看上去，活像两个粗大弯曲的绿色牛角。
Nhưng chẳng bao lâu dây mướp đã chứng minh điều tôi lo lắng là quá thừa. Quả mướp ban đầu dài ra đã không lớn nữa, dường như nó nhận được mệnh lệnh phải ngừng sinh trưởng. Ở bệ cửa sổ lầu 3 phía trên, lại lớn lên hai quả mướp, sau khi hai quả này cố định chỗ ở thì lớn nhanh một cách bất thường, chẳng mấy chốc đã to bằng cánh tay của đứa trẻ. Hai quả mướp cộng lại e rằng phải nặng đến 5, 6 cân, một dây mướp mỏng manh như thế làm sao có thể gánh nổi chứ? Tôi vẫn còn lo lắng. Chưa qua mấy ngày thì sự thật đã chứng minh tôi là người hay lo những chuyện không đâu. Hai quả mướp bỗng nhiên cong lại từ lúc nào không biết, nằm trên bệ cửa sổ kia, từ dưới nhìn lên sống động như hai cái sừng trâu màu xanh uốn cong to tướng.
不知道从哪一天起，我忽然又发现，在两个大瓜的下面，在二三楼之间，在一根细秧的顶端，又长出来了一个瓜，垂直地悬在那里。我又犯了担心病：这个瓜上面够不到窗台，下面也是空空的；总有一天，它越长越大，会把上面的两个大瓜也坠下来，一起坠到地上，同它的根部聚合在一起。
Không biết từ lúc nào tôi lại chợt phát hiện ở chót đỉnh dây mướp nhỏ giữa lầu 2 và lầu 3, phía dưới hai quả mướp to lại mọc ra một quả treo vuông góc ở đó. Tôi lại mắc bệnh hay lo: quả này ở bên trên không thể với tới bệ cửa sổ, bên dưới thì là một khoảng không; có một ngày, nó càng lớn càng dài sẽ kéo theo hai quả mướp phía trên rơi xuống đất cùng nhau hội tụ với bộ rễ.
然而今天平早晨，我却看到了奇迹。同往日一样，我习惯地抬头看瓜：下面最小的那一个早已停止升长，孤零零地悬在空中，似乎一点分量都没有；上面窗台上那两个大的，似乎长得更大了，威武雄壮地压在窗台上；中间的那一个却不见了。我看看地上，没有看到掉下来的瓜。等我倒退几步抬头再看时，却看到那一个我认为失踪了的瓜，平着身子躺在紧靠楼凸出的一个台子上。这真让我大吃一惊，这样一个原来垂直悬在空中的瓜怎么忽然平身躺在那里了呢？这个凸出的台子无论是从上面还是从下面都是无法土去的，决不会有人把丝瓜摆平的。
Nhưng sáng sớm hôm nay, tôi lại thấy được kỳ tích. Cũng như ngày hôm qua tôi quen ngẩng đầu lên nhìn quả mướp: quả nhỏ nhất phía dưới sớm đã ngừng lớn, chơi vơi treo mình giữa khoảng không như không có chút phân lượng nào. Hai quả to phía trên bệ cửa sổ hình như càng to hơn, uy vũ hùng tráng dựa sát trên bệ cửa sổ; đã không còn nhìn thấy khe hở ở giữa. Tôi nhìn lên thấy còn sót một quả. Khi lùi mấy bước ngẩng đầu nhìn lên lại thấy được cái quả mà tôi cho rằng đã bị mất tích, đang nằm thăng bằng dựa sát trên một bệ cửa nhô ra. Điều này thật khiến tôi hết sức ngạc nhiên, cái quả ban đầu treo vuông góc trên không làm sao đột nhiên lại nằm thăng bằng ở chỗ đó chứ? Cái bệ nhô ra này bất kể là ở phía trên hay phía dưới thì đều không có cách nào hứng được quả mướp, cũng quyết không thể có người đặt quả mướp nằm thăng bằng trên đó.
我百思不得其解，徘徊在丝瓜下面，像这摩老祖一样，面壁参禅。我仿佛觉得这棵丝瓜有了思想，它能考虑问题，而且还有行动：它能让无法承担重量的瓜停止生长；它能给处在有利地形的大瓜找到承担重量的地方，给这样的瓜特殊待遇，让它们疯狂地长；它能让悬垂的瓜平身躺下。如果不是这样的话，无论如何也无法解释我上面谈到的现象。但是，如果真是这样的话，又实在令人难以置言。丝瓜用什么来思考呢？丝瓜靠什么来指导自己的行动呢？上下数千年，纵横几万里，从来也没有人说过丝瓜会有思想，我左考虑，右考虑，越考虑越糊涂。我无法同丝瓜对话，这是一个沉默的奇迹。瓜秧仿佛成了一根神秘的绳子，绿叶上照旧浓翠扑人眉宇。我站在丝瓜下面，陷入梦幻。而丝瓜则似乎心中有数，无言静观，它怡然泰然悠然坦然，仿佛含笑面对秋阳。
Tôi nghĩ đến nát nước cũng không thể hiểu nổi, đi đi lại lại phía dưới giàn mướp như cụ già thông đạt, úp mặt vào tường ngồi thiền. Tôi cảm thấy dường như dây mướp này có suy nghĩ, nó không những biết suy xét vấn đề mà còn hành động: nó có thể khiến cho những quả mướp có trọng lượng không cách nào gánh nổi ngừng sinh trưởng, nó còn có thể tìm những nơi địa hình có lợi để gánh vác trọng lượng những quả lớn, đặc biệt đãi ngộ cho những quả như thế, để cho chúng có thể phát triển mạnh mẽ; nó cũng có thể làm cho quả mướp treo vuông góc nằm thăng bằng, nếu không phải như thế thì bất luận thế nào cũng không có cách giải thích được hiện tượng tôi vừa nói đến ở trên. Nhưng nếu thật như thế thì lại khiến người ta khó tin. Dây mướp suy nghĩ bằng cái gì chứ? Dây mướp dựa vào cái gì để chỉ đạo hành động của mình? Trên dưới vài ngàn năm, xung quanh mấy vạn dăm, từ xưa đến nay không ai nói dây mướp có suy nghĩ, tôi nghĩ đi nghĩ lại, càng nghĩ càng mơ hồ. Tôi không có cách nào trò chuyện cùng dây mướp, đây quả là một kỳ tích lặng lẽ. Dây mướp như đã trở thành sợi dây thừng thần bí, màu xanh biếc không thay đổi trên chiếc lá đập vào trước mắt tôi. Tôi đứng dưới giàn mướp như rơi vào giấc mộng. Nhưng giàn mướp hình như trong lòng đã có dự kiến trước, không lên tiếng chỉ lặng lẽ nhìn, nó vui sướng, ung dung, thảnh thơi, an nhiên và dường như đang mỉm cười với ánh nắng mùa thu.